اركان شركت تعاوني يعني اركاني كه در پيشبرد فعاليت ها و اهداف شركت هاي تعاوني در كنار يكديگر قرار مي گيرند و موجب مي گردد كه شركت تعاوني به نحو مطلوب تصميم گيري ،ثبت برند تجاري اداره و نظارت گردد كه مطابق ماده 29 قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي اركان شركت هاي تعاوني را به سه مورد تقسيم نموده است :
1. مجمع عمومي
2. هيات مديره
3. بازرس يا بازرسان
مجمع عمومي ( ركن تصميم گيرنده )
ماده 30 قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي مي گويد :
" مجمع عمومي كه بر اساس اين قانون بالاترين مرجع اتخاذ تصميم و نظارت در امور شركت هاي تعاوني مي باشد از اجتماع اعضاي تعاوني يا نمايندگان تام الاختيار آن ها به صورت عادي و فوق العاده تشكيل مي شود و هر عضو بدون در نظر گرفتن ميزان سهم فقط داراي يك راي است . "
مجمع عمومي به صورت مجمع عمومي عادي و مجمع عمومي فوق العاده تشكيل مي شود.
_ مجمع عمومي عادي
مجمع عمومي عادي عبارت است از اجتماع اعضاي تعاوني يا نمايندگان تام الاختيار آن ها كه براي تصميمات جاري سالانه شركت در محل معين گرد هم مي آيند.
_ مجمع عمومي فوق العاده
مجمع عمومي فوق العاده عبارت است از اجتماع اعضاء تعاوني يا نمايندگان تام الاختيار براي تصميمات فوق العاده شركت از جمله تغيير در مواد اساسنامه يا عزل و نصب و قبول استيفا هيئت مديره و يا انحلال و ادغام كه در محل معين گرد هم آمدند.
وظايف مجمع عمومي عادي :
ماده 34 قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي وظايف و اختيارات مجمع عمومي عادي را به شرح ذيل مقرر كرده است :
1. انتخاب هيات مديره و بازرس يا بازرسان
2. رسيدگي و اتخاذ تصميم درباره ترازنامه و حساب سود و زيان و ساير گزارش هاي مالي هيات مديره پس از قرائت گزارش بازرس يا بازرسان
3. تعيين خط مشي و ساير عمليات مالي به پيشنهاد هيات مديره
4. اتخاذ تصميم نسبت به ذخاير و پرداخت سود و مازاد درآمد و تقسيم آن طبق اساسنامه
5. اتخاذ تصميم نسبت به افزايش و يا كاهش سرمايه در حدود قوانين و مقررات
6. تصويب مقررات و دستورالعمل هاي داخلي تعاوني
7. ساير وظايفي كه قوانين و مقررات بر عهده مجمع عمومي قرار مي دهد.
8. تعيين روزنامه كثيرالانتشار براي درج آگهي هاي ثبت شركت .
9. اتخاذ تصميم در مورد عضويت شركت تعاوني در شركت ها و اتحاديه ها و اتاق هاي تعاون و ميزان سهام و يا حق عضويت سالانه پرداختي براساس موازين مقرر در اين قانون .
نكته : مجمع عمومي فوق العاده بنا به تقاضاي كتبي حداقل يك سوم اعضاء تعاوني و يا اكثريت مطلق اعضاء هيات مديره و يا بازرسس يا بازرسان با حضور حداقل دوسوم اعضاء كل مجمع تشكيل مي شود. در صورتي كه بار اول با دوسوم اعضاء تشكيل نشود، بار دوم با نصف به علاوه يك رسميت خواهد داشت و در نوبت سوم با هر تعداد شركت كننده رسميت خواهد يافت.
هيات مديره ( ركن اداره كننده )
اداره امور تعاوني طبق اساسنامه بر عهده هيات مديره اي مركب از حداقل سه نفر و حداكثر هفت نفر عضو اصلي و تا يك سوم اعضاء اصلي علي البدل مي باشند كه از بين اعضاء براي مدت سه سال و با راي مخفي انتخاب مي گردند. اخذ راي براي انتخاب اعضا اصلي در يك نوبت به عمل مي آيد. حائزين اكثريت بعد از اعضاء اصلي به ترتيب اعضاء علي البدل شناخته مي شوند و انتخاب مجدد هر يك از اعضاء اصلي و علي البدل هيات مديره حداكثر براي دو نوبت متوالي بلامانع است .
ناگفته نماند انتخاب اعضاء اصلي و علي البدل هيات مديره با اكثريت نسبي مجمع عمومي مي باشد.
پس از انتخاب اعضاء هيات مديره در اولين جلسه از ميان خود يك نفر را به عنوان رئيس هيات مديره ، يك نفر را به عنوان نايب رئيس و يك يا دو نفر را به عنوان منشي انتخاب مي كند.
اما در صورت استعفاء ، فوت ، ممنوعيت قانوني و يا غيبت غيرموجه مكرر ( به نحوي كه در اساسنامه تعيين مي شود ) اعضاء هيات مديره ، يكي از اعضاء علي البدل به ترتيب آراء بيشتر براي بقيه مدت مقرر به جانشيني وي در جلسات هيات مديره شركت مي نمايد.
وظايف و اختيارات هيات مديره :
مطابق ماده 37 قانون بخش تعاوني اقتصاد جمهوري اسلامي وظايف و اختيارات هيات مديره به شرح ذيل مي باشد :
1. دعوت مجمع عمومي ( عادي – فوق العاده )
2. اجراي اساسنامه و تصميمات مجمع عمومي و ساير مقررات مربوط
3. نصب و عزل و قبول استعفاي مدير عامل و نظارت بر عمليات وي و پيشنهاد ميزان حقوق مدير عامل به مجمع عمومي
4. قبول درخواست عضويت و اخذ تصميم نسبت به انتقال سهم اعضاء به يكديگر و دريافت استعفاي هر يك از اعضاء هيات مديره
5. نظارت بر مخارج جاري تعاوني و رسيدگي به حساب ها و ارائه به بازرس يا بازرسان و تسليم به موقع گزارش مالي و ترازنامه تعاوني به مجمع عمومي
6. تهيه و تنظيم طرح ها و برنامه ها و بودجه و ساير پيشنهادات و ارائه آن به مجمع عمومي جهت اتخاذ تصميم
7. تعيين نماينده از بين اعضاي تعاوني براي حضور در جلسات مجامع عمومي شركت ها و اتحاديه هايي كه تعاوني در آن ها مشاركت دارد.
8. تهيه و تنظيم دستورالعمل هاي داخلي تعاوني و اقديم آن به مجمع عمومي براي تصويب
9. تعيين نماينده يا وكيل در دادگاهها و مراجع قانوني و ساير سازمان ها يا حق توكيل
10. تعيين و معرفي صاحبان امضاي مجاز ( يك يا دو نفر از اعضاء هيات مديره به اتفاق مدير عامل ) براي قراردادها و اسناد تعهد آور تعاوني
نكته : هيات مديره مكاف است بلافاصله بعد از انتخاب جهت مديريت عمليات تعاوني و اجراي تصميمات مجمع عمومي و هيات مديره فرد واجد شرايطي را از بين اعضاي تعاوني و يا از خارج تعاوني براي مدت دو سال به عنوان مدير عامل آن تعاوني انتخاب كند كه زير نظر هيات مديره انجام وظيفه نمايد. وظايف و اختيارات و حقوق و مزاياي مدير عامل طبق آيين نامه اي خواهد بود كه بنا به پيشنهاد هيات مديره به تصويب مجمع عمومي خواهد بود.
بازرس يا بازرسان ( ركن نظارت كننده )
شركت هاي ثبت شده روش هاي مختلفي را براي نظارت بر عملكرد مالي و غيرمالي مديران شركت پيش بيني كرده اند. برخي از شركت ها مانند شركت هاي شخص روش هاي ساده تري دارد. برخي از شركت ها كه به صورت مختلط و تركيبي است از سيستم هيات نظار استفاده نموده است و همچنين شركت با مسئوليت محدود چنانچه تعداد شركاء بيش از دوازده نفر باشد هيئت نظار را پذيرفته است اما شركت هاي سرمايه يا كميتي كه معمولاَ اعضاء يكديگر را نمي شناسند و تعداد زيادي سهامدار يا عضو دارد از سيستم بازرسي كه توسط مجمع عمومي انتخاب مي گردد اين نظارت را انجام مي دهد.
وظايف بازرس يا بازرسان تعاوني :
وظايف بازرس يا بازرسان شركت هاي تعاوني به شرح ذيل مي باشد :
1. نظارت مستمر بر انطباق نحوه اداره امور تعاوني و عمليات و معاملات انجام شده با اساسنامه و قوانين و مقررات و دستورالعمل هاي مربوطه
2. رسيدگي به حساب ها ، دفاتر ، اسناد ، صورت هاي مالي از قبيل ترازنامه و حساب هاي عملكرد و سود و زيان ، بودجه پيشنهادي و گزارشات هيات مديره به مجمع عمومي
3. رسيدگي به شكايات اعضاء و ارائه گزارش به مجمع عمومي و مراجع ذي ربط
4. تذكر كتبي تخلفات موجود در نحوه اداره امور تعاوني به هيات مديره و مدير عامل و تقاضاي رفع نقص
5. نظارت بر انجام حسابرسي و رسيدگي به گزارش هاي حسابرسي و گزارش نتيجه رسيدگي به مجمع عمومي شركت و مراجع ذيربط
بازدید:
